Een programmeertaal is een formele taal waarin de opdrachten die een computer moet uitvoeren, worden geschreven. Deze talen hebben een andere syntaxis en grammatica dan natuurlijke talen. Deze laatste zijn te complex en ambigu om als programmeertaal te fungeren. Code die in een programmeertaal geschreven is, dient maar op één manier te kunnen worden begrepen door de computer. De ontwikkeling van de verschillende programmeertalen zijn op te delen in de volgende categorieën, dit noem je ook wel generaties. 1e generatie: Machinecode Machinecode bestaat uit de meest elementaire wat een computer begrijpt, stroom aan of stroom uit, deze code wordt uitgeschreven in 0'en en 1'en. Deze manier van codering is eigenlijk niet te lezen wat er staat en wat het doet. Maar iedere computer werkt nog wel op deze manier. 2e generatie: Assembleertalen die uit kale machine-instructies bestaat, maar leesbaar neergezet. Deze code maakt gebruik van korte instructies aan de computer om deze taken uit te laten voeren. Bijvoorbeeld gegevens onthouden of iets op het beeldscherm laten zien. Deze taal is voor de meeste mensen onleesbaar en voor een ander alleen te lezen als het voorzien is van commentaar bij iedere programmer regel. 3e generatie: Hogere programmeertalen. Deze manier van programmeren is een duidelijke manier van code schrijven die door een programmeur makkelijker te lezen is en wat de code doet om uitgevoerd te worden. De meeste applicaties zijn met een 3e generatie taal gemaakt. Denk hierbij aan Basic, C, Pascal maar ook C++ en Java. 4e generatie talen Dit zijn talen met een hoger abstractieniveau, die voor een bepaald doel zijn ontwikkeld, zoals SQL en Progress 4GL. Deze worden gebruikt om gegevens uit een database te halen of er naar toe te schrijven. 5e generatie talen zijn probleemoplossende talen. De programmeur maakt geen algoritme zoals bij de voorgaande generaties, maar geeft het probleem op met een aantal bijbehorende beperkingen. Deze taal wordt vooral gebruikt voor kunstmatige intelligentie. De bekendste taal is Prolog.
Ergens tussen 1944-45 ontwikkelde Konrad Zuse de eerste "echte" programmeertaal, genaamd Plankalkül (Plan Calculus). De taal van Zuse maakte het (onder andere) mogelijk om procedures te creëren, waarin stukjes code werden opgeslagen die steeds opnieuw konden worden aangeroepen om routinehandelingen uit te voeren.
Assembleertaal werd gebruikt in de Elektronische vertragingsopslag Automatische rekenmachine (EDSAC). Assembleertaal was een soort programmeertaal op laag niveau die de taal van de machinecode vereenvoudigde. Met andere woorden, de specifieke instructies die nodig zijn om een computer te bedienen.
FORmula TRANslation of FORTRAN werd gemaakt door John Backus en wordt beschouwd als de oudste programmeertaal die vandaag de dag in gebruik is. De programmeertaal werd gecreëerd voor wetenschappelijke, wiskundige en statistische berekeningen op hoog niveau. FORTRAN wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt in enkele van 's werelds meest geavanceerde supercomputers.
Algoritmische taal of ALGOL werd gecreëerd door een gezamenlijk comité van Amerikaanse en Europese computerwetenschappers. ALGOL diende als uitgangspunt voor de ontwikkeling van enkele van de belangrijkste programmeertalen, waaronder Pascal, C, C++ en Java.
List processor of LISP werd uitgevonden door John McCarthy aan het Massachusetts Institue of Technology (MIT). Oorspronkelijk bedoeld voor kunstmatige intelligentie, is LISP een van de oudste programmeertalen die vandaag de dag nog in gebruik is en kan worden gebruikt in plaats van Ruby of Python. Bedrijven als Acceleration, Boeing, en Genworks gebruiken nog steeds LISP in hun tech stacks.
BASIC is een familie van algemene programmeertalen op hoog niveau, ontworpen voor gebruiksgemak. De originele versie is gemaakt door John G. Kemeny en Thomas E. Kurtz aan het Dartmouth College in 1964. Ze wilden studenten in niet-wetenschappelijke gebieden in staat stellen computers te gebruiken. In die tijd moesten bijna alle computers aangepaste software schrijven, die alleen wetenschappers en wiskundigen leerden.
Vernoemd naar de Franse wiskundige Blaise Pascal, ontwikkelde Niklaus Wirth de programmeertaal ter ere van hem. Het werd ontwikkeld als een leermiddel voor computerprogrammering, wat betekende dat het gemakkelijk te leren was. Het was favoriet bij Apple in de begindagen van het bedrijf, vanwege zijn gebruiksgemak en kracht.
Ontwikkeld door Dennis Ritchie bij de Bell Telephone Laboratories voor gebruik met het Unix-besturingssysteem. Het werd C genoemd omdat het gebaseerd was op een eerdere taal genaamd 'B'. Veel van de huidige toonaangevende talen zijn afgeleiden van C, waaronder: C#, Java, JavaScript, Perl, PHP, en Python. Het werd/wordt ook gebruikt door grote bedrijven als Google, Facebook, en Apple.
Bjarne Stroustrup wijzigde de C taal bij de Bell Labs, C++ is een uitbreiding van C met uitbreidingen zoals klassen, virtuele functies, en templates. Het is opgenomen in de top 10 programmeertalen sinds 1986 en kreeg in 2003 de Hall of Fame status. C++ wordt gebruikt in MS Office, Adobe Photoshop, game engines en andere krachtige software.
Perl werd ontwikkeld door Larry Wall en is een programmeertaal voor algemene doeleinden op hoog niveau. Het werd oorspronkelijk ontworpen als een scripttaal voor tekstbewerking, maar wordt tegenwoordig op grote schaal gebruikt voor vele doeleinden, zoals CGI, databasetoepassingen, systeembeheer, netwerkprogrammering en grafische programmering.
Genoemd naar de Britse komediegroep 'Monty Python', Python werd ontwikkeld door Guido Van Rossum. Het is een algemeen bruikbare programmeertaal op hoog niveau die is ontworpen om een verscheidenheid aan programmeerstijlen te ondersteunen en leuk te zijn om te gebruiken (een aantal van de tutorials, voorbeelden en instructies bevatten vaak Monty Python-referenties). Python is, tot op de dag van vandaag, een van de populairste programmeertalen ter wereld en wordt gebruikt door bedrijven als Google, Yahoo en Spotify.
Gecreëerd door Yukihiro Matsumoto, Ruby is een geïnterpreteerde programmeertaal op hoog niveau. Het is een onderwijstaal die is beïnvloed door onder meer Perl, Ada, Lisp en Smalltalk. Ruby wordt vooral gebruikt voor de ontwikkeling van webapplicaties en Ruby on Rails. Twitter, Hulu, en Groupon zijn enkele bekende voorbeelden van bedrijven die Ruby gebruiken.
Java is een algemene taal op hoog niveau die door James Gosling werd gecreëerd voor een interactief TV-project. Het heeft cross-platform functionaliteit en behoort consequent tot de top van 's werelds meest populaire programmeertalen. Java is overal te vinden, van computers tot smartphones tot parkeermeters.
Vroeger bekend als "Personal Home Page", wat nu staat voor "Hypertext Preprocessor", PHP is ontwikkeld door Rasmus Lerdorf. Het wordt vooral gebruikt voor het bouwen en onderhouden van dynamische webpagina's, maar ook voor server-side ontwikkeling. Enkele van de grootste bedrijven uit de hele wereld gebruiken PHP, waaronder Facebook, Wikipedia, Digg, WordPress en Joomla.
JavaScript werd gecreëerd door Brendan Eich, wordt deze taal vooral gebruikt voor dynamische webontwikkeling, PDF-documenten, webbrowsers en desktop-widgets. Bijna elke grote website gebruikt JavaScript. Gmail, Adobe Photoshop, en Mozilla Firefox zijn enkele bekende voorbeelden.
Ontwikkeld bij Microsoft met de hoop om de rekencapaciteit van C++ met de eenvoud van Visual Basic, is C# gebaseerd op C++ en deelt het veel gelijkenissen met Java. De taal wordt gebruikt in bijna alle Microsoft-producten en wordt vooral gebruikt voor de ontwikkeling van desktopapplicaties.
Swift is door Apple ontwikkeld als vervanging voor C, C++ en Objective-C. Het is eenvoudiger dan de eerder genoemde talen en biedt minder ruimte voor fouten. De veelzijdigheid van Swift betekent dat het kan worden gebruikt voor desktop-, mobiele en cloudapplicaties. De toonaangevende talenapp 'Duolingo' heeft een nieuwe app gelanceerd die is geschreven in Swift.